ساخت پاوپوینت با هوش مصنوعی
کم تر از 5 دقیقه با هوش مصنوعی کافه پاورپوینت ، پاورپوینت بسازید
برای شروع ساخت پاورپوینت کلیک کنید
شما در این مسیر هستید :خانه / محصولات /powerpoint / دانلود پاورپوینت شناخت ويژگي هايشعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه (کد16346)
سفارش انجام پاورپوینت - بهترین کیفیت - کم ترین هزینه - تحویل در چند ساعت 09164470871 ای دی e2proir
دانلود پاورپوینت شناخت ويژگي هايشعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه (کد16346)
شناسه محصول و کد فایل : 16346
نوع فایل : Powerpoint پاورپوینت
قابل ویرایش تمامی اسلاید ها دارای اسلاید مستر برای ویرایش سریع و راحت تر
امکان باز کردن فایل در موبایل - لپ تاپ - کامپیوتر و ...
با یک خرید میتوانید بین 342000 پاورپینت ، 25 پاورپوینت را به مدت 7 روز دانلود کنید
هزینه فایل : 105000 : 40000 تومان
فایل های مشابه شاید از این ها هم خوشتان بیاید !!!!
توضیحات محصول دانلود پاورپوینت شناخت ويژگي هايشعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه (کد16346)
دانلود پاورپوینت شناخت ويژگي هاي شعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه
دانلود پاورپوینت شناخت ويژگي هاي شعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه
تاريخ ادبيات 3
عنوان های پاورپوینت شناخت ويژگي هاي شعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه،تاريخ ادبيات 3 عبارتند از :
شناخت ويژگي هايشعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه
دانشكده علوم انساني
تاريخ ادبيات 3
اهداف كلي درس
اهداف رفتاري
گفتار اول
ويژگي هاي شعر
تنوع سبك ها2
2-تشخيص
3-كاربرد تمثيل يا ارسال المثل
4-رواج تك بيت
5-سادگي لفظ و تازگي زبان
6-افراط در كاربرد صور خيال
7- رواج سبك هندي
8- چيرگي معني بر لفظ
9- مبالغه در ايجاز
10-تكرار قافيه
11-قالب شعر 1
11-قالب شعر2
12-ابهام
13-مضمون تراشي
14-تناسب ميان كلمات شعر
گفتار دوم
1- مضمون يابي
2-پيروي از خيال
3-پيراستگي
4-هندي سرايي يا مكتب هندي
5- ممارست
6- كاربرد تشخيص در تمثيل
7-تازه يابي مضامين
8-تقليد از پيشينيان
9-لغزش در كاربرد الفاظ
10-گرايش به محيط1
گرايش به محيط2
11-مضمون ربابي
12-بازي با كلمه
گفتار سوم
بعضي اطلاعات لازم
2-ماده تاريخ 1
ماده تاريخ2
3-ساده معما1
معما 2
هزل،هجو و طنز
5-شهر آشوب يا شهر انگيز
ب- موضوع هاي شعر و انواع آن
حماسه هاي ديني
3-داستان سرايي
4-قصيده گويي و مديحه سرايي1
قصيده گويي و ....2
5-قصايد مصنوع
6-منظومه هاي حكمي و عرفاني
7-ساقي نامه
8- ستايش،مرثيه و ديگر اشعار مذهبي
مكتب وقوع
گفتار چهارم
اهلي
مثنوي هاي اهلي
وحشي بافقي
آثار وحشي
ويژگي هاي اشعار وحشي
كليات محتشم كاشاني
محتشم
شيخ بهايي
آثار شيخ بهايي
ويژگي هاي شعر بهايي
كليم كاشاني
شعر كليم
ويژگي هاي شعر كليم
2-تمثيل
3-تخيل
4-استعمال زبان محاوره
صائب تبريزي1
صائب2
ويژگي هاي شعر صائب
2-نازكي انديشه
دانلود پاورپوینت شناخت ويژگي هاي شعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه
تاريخ ادبيات 3
3-جوينده زيبايي درغرابت
4- كاربرد صور پوياي خيال
5-تشخيص:
7- همه جانبگي
8-شاعر تك بيت ها
بيدل دهلوي1
بيدل 2
آثار بيدل
ويژگي هاي شعر بيدل
2-انتخاب اوزان عروضي:
4-حس آميزي
5-تصاوير متناقض
گفتار هشتم
ميرزا مهدي خان استر آبادي
ويژگي هاي نثر ميرزا مهدي خان
آثار لطفعلي آذر بيگدلي
مشتاق اصفهاني
گفتار اول
اصلاحات فرهنگي و آموزشي امير كبير1
اصلاحات...2
نهضت بازگشت ادبي در اين دوره1
نهضت بازگشت ادبي....2
نهضت بازگشت...3
نظر مخالفان درباره نهضت بازگشت
نظر موافقان نهضت بازگشت
گفتار دوم
آثار صباي كاشاني1
آثار صبا2
آثار نشاط
سبك نشاط
آثار مجمر اصفهاني
آثار وصال شيرازي
سبك وصال
فروغي بسطامي و سبك او
سروش اصفهاني و آثار او
قاآني شيرازي1
قاآني 2
يغماي جندقي
آثار يغما
محمود خان صبا
فتح...خان شيباني
گفتار سوم
آثار قائم مقام
سبك نثر قائم مقام 1
سبك قائم مقام2
فاضل خان گروسي
آثار حاجي فرهاد ميرزا
سبك و آثار امير نظام گروسي
آثار محمد حسن خان اعتماد السلطنه1
آثار اعتماد السلطنه2
گفتار چهارم
تاريخ نويسي
مآثر سلطانيه
تاريخ نو
ناسخ التواريخ
تاريخ قاجاريه يا تاريخ ناصري
تاريخ تبريز
تذكره ها
مجمع الفصحا
كتب شرح احوال
القصص العلما
گنج دانش
نامه دانشوران
گفتار پنجم
چاپ و چاپخانه1
چاپ و چاپخانه2
روزنامه و روزنامه نويسي1
روزنامه و...2
روزنامه و....3
روزنامه وقايع اتفاقيه
روزنامه دولت عليه ايران
روزنامه علميه دولت عليه ايران
روزنامه ملت سنيه ايران
روزنامه دولت ايران
دو روزنامه فرانسوي
چند روزنامه ديگر پايتخت
جرايد شهرستانها1
جرايد شهرستانها 2
روزنامه هاي فارسي خارج از ايران
قانون
حكمت
ثريا
پرورش
حبل المتين
گفتار هفتم
دارالفنون1
دارالفنون2
دارالفنون3
دارالفنون4
كتابها و علوم رايج در دارالفنون
تکه ها و قسمت های اتفاقی از فایلشناخت ويژگي هاي شعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه،تاريخ ادبيات 3
دانشكده علوم انساني
رشته زبان و ادبيات فارسي
تاريخ ادبيات 3
اهداف كلي درس
هدف كلي از درس تاريخ ادبيات 3 آشنايي دانشجو با ويژگي هاي
شعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه و
گويندگان و نويسندگان مطرح اين دوران است.
اهداف رفتاري
انتظار مي رود كه دانشجو پس از مطالعه اين درس بتواند به
نحوي مستدل درباره تحول شعر در عهد صفوي،افشاريه و..
بحث كند و اطلاعاتي نسبتا مبسوط درباره گويندگان و
نويسندگان مطرح اين دوران ارائه دهد.
گفتار اول
ويژگي هاي شعر و تحول آن در عهد صفوي
ويژگي هاي شعر
1-تنوع سبك ها 1:
-وجود شيوه هاي گوناگون سرايش شعر به دليل گستردگي منطقه
جغرافيايي(طرز يا سبك شعر پيش از قرن دهم).
-رواج سبك هندي به عنوان سبك رايج شعري.
تنوع سبك ها2
سرايندگان مقلد سبك ادوار پيشين در شعر حماسي از فردوسي
در قصيده از خاقاني،انوري،در غزل از بابا فغاني،امير خسرو
دهلوي و حافظ سرمشق گرفته اند.
2-تشخيص
جاندارانگاري در دوره صفوي از آرايه هاي غالب شعري است
و اين امر بر جنبه تخيل شعر اين دوره مي افزايد.
زان چهره گل به دامن انديشه مي كنم
خورشيد مي فشارم و در شيشه مي كنم
3-كاربرد تمثيل يا ارسال المثل
دليل اين امر ورود مضامين مربوط به محيط زندگي و رويدادهاي
روزمره آن در شعر است.
مرا كيفيتي زان چشم كافي است
(رياضت كش به بادامي بسازد)
طالب
4-رواج تك بيت
در شعر اين دوره تك بيت هايي وجود دارد كه مثل نيستند اما
حكم مثل ساير يافته اند:
نيست اوج اعتبار پوچ مغزان را ثبات
كوزه خالي فتد زود از كنار بامها
5-سادگي لفظ و تازگي زبان
بيرون آمدن شعر از محدوده زبان ادبی و انعكاس بسياري از
لغات و تركيبات آن دوره درشعر و نزديك شدن شعر به سطح
ذوق و ادراك عام:
درغربت مرگ بيم تنهايي نيست
ياران عزيز (آن طرف)بيشترند
6-افراط در كاربرد صور خيال
افراط در استعمال صور خيال(مجاز،تشبيه واستعاره)كه موجب
دشواري ادراك مضمون مي شود:
دل(دامن مجاورت)چشم تر گرفت
با (طفل اشك)صحبت ديوانه در گرفت
7- رواج سبك هندي
-ويژگيهاي سبكي:تخيل دقيق،الفاظ ساده،كثرت صور خيال،آوردن
مثل.
-وجه تسميه سبك:شاعران اين سبك عمدتا زبان فارسي را در هند
آموخته اند.
8- چيرگي معني بر لفظ
فقدان توازن ميان لفظ و معنا و افزوني كفه معني بر لفظ تا حد
عدم تحمل لفظ و تلاش شاعر در همراهي خيالات باريك دقيق
با معاني.
9- مبالغه در ايجاز
گنجاندن مضامين دقيق در قالب يك بيت يا مصراع و توسل
شاعر به ايجاز حذف و راه يافتن ايجاز مخل به آثار شاعران
درجه دوم.
10-تكرار قافيه
ميم باز بيگانه مشربست
تبسم غريب ديار لبست
عروس غمست اين كه بر خاطرم
زبان در دهانست و لب بر لبست
تكرار لب در چند قافيه
11-قالب شعر 1
-افزوني قوالب غزل و مثنوي بر ديگر قالب ها به ويژه قصيده.
-تنوع موضوع غزل:عشق،فراق،اميد،ياس و.......
-تغيير در تعداد ابيات غزل(پنج تا بيش از 14 بيت).
11-قالب شعر2
-رواج قصيده سرايي با موضوعات:مدح رسول اكرم(ص) ائمه
اطهار(ع)،شاهان،سرداران.
-نزديكي زبان قصيده به قصيده هاي پايان قرن هشتم و تفصيل
و بلندي قصايد.
12-ابهام
اصرار شاعر بر ايجاد پيچ و تاب در طرز بيان
مضمون ساده:
ديدار مي نمايي و پرهيز مي كني
بازار خويش و آتش ماتيز مي كني
اين دوره:
زپركاري نظر ميپوشد از عشاق سودايي
دكانداري است در جوش خريداران دكان بستن
13-مضمون تراشي
خاصيت سرمه در گرفتگي صدا:
از شهيدان نگاهت ناله هرگز بر نخاست
گوييا با سرمه دادند آب شمشير تو را
14-تناسب ميان كلمات شعر
الفت و ارتباط كلمات شعر:
يوسف من زير لب تاكي گذاري خال نيل
اين كبوتر در خور چاه زنخدان تو نيست
(يوسف،نيل،چاه،كبوتر-لب،خال،زنخدان)
گفتار دوم
ويژگي هاي شاعران عهد صفوي
1- مضمون يابي
يافتن و گنجاندن مضامين خيال انگيز و شگفتي آفرين و قابل
حفظ:
زنقطه حرف شناسان كتاب دان شده اند
به چشم كم منگر نقطه سويدا را
2-پيروي از خيال
خيال بندي كلام و تازه گويي و ابداع معاني غريب و نكته هاي
دير ياب:
سواد شعر تو صائب جلاي چشم دهد
نديده است چنين سرمه اصفهان در خواب
3-پيراستگي
پيراستن تدريجي عيوب و ناهمواري ها از شعر و عاري شدن
زبان شعرا از نقص با دور شدن از ثنايي مشهدي و نزديك شدن
به صائب تبريزي.
4-هندي سرايي يا مكتب هندي
دور شدن شاعران مقيم هند در مضمون يابي،تازه گويي،خيال
پروري و تصوير سازي از صائب و اسير اصفهاني ودير ياب
يا ناياب شدن بسياري از مضامين اشعار آنها.
5- ممارست
-تمرين و ممارست شاعران اين عهد با پيروي از سر مشق هاي
در دسترس جهت جاي دادن مضامين كوتاه و ظريف و دست
نيافتني در كلامي كوتاه.
6- كاربرد تشخيص در تمثيل
در اين موارد شاعر ابتدا ادعايي مي كند و سپس با ذكر مثالي
روشن كه دليل يا نظير آن ادعاست به روشنگري مي پردازد:
ريشه نخل كهنسال از جوان افزون ترست
بيشتر دلبستگي باشد به دنيا پير را
7-تازه يابي مضامين
اصرار شعرا در آوردن معاني و مضامين نو به دليل خستگي
آنها از تكرار انديشه ها و گفته هاي اسلاف:
دربند آن مباش كه مضمون نمانده است
يك عمر مي توان سخن ز زلف يار گفت
8-تقليد از پيشينيان
-تقليد كلي يا جزئي شعرا از پيشينيان(تتبع خمسه نظامي و ديوان
حافظ)
-تتبع شاعران از التزام، تجديد مطلع، انتخاب رديف هاي مشكل
استادان گذشته
9-لغزش در كاربرد الفاظ
راه يافتن لغزش هايي در الفاظ به واسطه جستجوي مضامين
خيال انگيز از سوي شاعران:
باشد هميشه يار درون دلم مدام
آن زهره ام كجاست كه بينم به سوي دل
(هميشه و مدام به يك معنايند)
10-گرايش به محيط1
-نزديكي شاعران به طبيعت و محيط زندگي (برگرفتن مضمون
از محيط اطراف).
-بيان موضوع به شيوه نويسندگان سبك رمانتيسم اروپا(برخورد
با طبيعت و اطراف با احساس خود،آن گونه كه مي خواهند).
گرايش به محيط2
غمي هر دم به دل از سينه صد چاك مي ريزد
زسقف خانه درويش دايم خاك مي ريزد
از بس كروي فتاد ايجاد زمين
هركس به مقام خود بلندي دارد
11-مضمون ربابي
-تاثر شعرا از مضامين شعراي ديگر با وجود ادعاي آنها در
تكراري نبودن مضامين در آن عهد.
-استفاده از مضامين گذشته به دليل تقاضاي پيوسته مضمون
و نكته از شاعر.
12-بازي با كلمه
استفاده از معاني گوناگون يك كلمه و استفاده از صنعت جناس
و ايهام جهت آفريدن مضامين جالب:
به دست غير دادي ساعد چون نقره خامت
به قربان سرت گردم مكن اين خام دستي ها
گفتار سوم
موضوعات شعر و انواع آن
بعضي اطلاعات لازم
1-حساب ابجد:
-قرار دادن اعداد خاص براي هر يك از حروف الفبا توسط اعراب
جهت حساب كردن(حساب جمل).
-ابجد،هوز،حطي،كلمن و.....
1:1-ب:2-ج:3-د:4-ه:5 و........
2-ماده تاريخ 1
استفاده شاعران از حساب ابجد جهت ساختن مصراع، عبارت
يا كلمه اي كه از مجموع حروف آن تاريخ واقعه اي استخراج
مي شد(اشاره به مرگ اميري).
ماده تاريخ2
چراغ اهل معني خواجه حافظ كه شمعي بود از نور تجلي
چو در خاك مصلي يافت منزل بجو تاريخش از خاك مصلي
خاك مصلي=791(سال وفات حافظ)
3-ساده معما1
پوشيده داشتن نام كسي يا چيزي در دل و آوردن اوصافي با
رموز و اشارات كه فهم مقصود،محتاج فكر و تامل و اعمال
قلب و تصحيف ودانستن حساب ابجد است.
معما 2
گر بخواهي نام آن زيبا رخ سيمين بدن
رو تو قلب قلب را بر قلب قلب قلب زن
مقلوب قلب=بلق با پيوستن حرف وسط كلمه قلب يعني لام(به
حساب ابجد سي)،به مقلوب آن يس نام بلقيس در مي آيد.
هزل،هجو و طنز
هزل:ذكر چيزي به حسب ظاهر بر سبيل شوخي و بازي با
مقصودي جدي.
هجو:بر شمردن معايب كسي يا دشنام به او.
طنز:بر شمردن نقص هاي كسي يا اجتماعي(در طنز صراحت
هجو وجود ندارد).
5-شهر آشوب يا شهر انگيز
-در وصف شهر يا صنفي به هجو يا جد.
-اين نوع شعر از قبيل اشعار وصفي و غنايي است.
-شهر آشوب در قوالب مختلف،به ويژه رباعيسروده مي شود.
ب- موضوع هاي شعر و انواع آن
1- حماسه هاي تاريخي:
-نظم منظومه هاي تاريخي در بحر متقارب در بيان حال بزرگان
دين و دولت با نظر به شاهنامه فردوسي.
-از آن جمله اند:شاهنامه ماضي(در شرح سلطنت شاه اسماعيل):
قاسمي گنابادي،شاهنامه نواب عالي(در پادشاهي شاه تهماسب).
حماسه هاي ديني
-در بيان مناقب،معجزه ها و پيروزي هاي پيامبر اسلام و
بزرگان مذهب شيعه.
-قرار گرفتن اين آثار در شمار مثنوي هاي متوسط حماسي
و قهرماني.
-صاحب قران نامه درباره امير حمزه صاحبقران.
-حمله حيدري در سرگذشت حضرت رسول(ص)و.......
3-داستان سرايي
-توجه ويژه شاعران به نظم داستان هاي عاشقانه.
-توجه به سادگي و كوتاهي در اين آثار.
-فرهاد و شيرين،ناظر و منظور:وحشي بافقي.
-مهر ومحبت:حكيم شفايي اصفهاني.
4-قصيده گويي و مديحه سرايي1
-توجه شاعران قصيده گوي به قصيده جهت ابراز هنر
شاعري،فراهم آوردن ساز و سامان زندگي،كسب اجر
اخروي.
-اشتمال اكثر قصايد بر مدح نبي اكرم (ص) و ائمه
شيعه(ع).
قصيده گويي و ....2
-تمايل زبان قصيده به قصيده هاي پايان سده هشتم و آغاز سده
دهم.
-توجه قصيده سرايان به ايجاد طرزي تازه.
-نزديك شدن زبان قصيده به زبان تخاطب.
-نزديكي زبان و معاني قصيده و غزل.
5-قصايد مصنوع
سرايندگان اين گونه اشعار عبارتند از:
اهلي شيرازي،جنوني بدخشي،عيشي هروي و ....
مطلع قصيده جنوني بدخشي:
رخ تو لاله و نسرين خط تو سبزه و ريحان
لب تو غنچه رنگين قد تو فتنه بستان
6-منظومه هاي حكمي و عرفاني
-سرودن اين گونه منظومه ها به تقليد از مخزن الاسرار، حديقه و
مثنوي.
دانلود پاورپوینت شناخت ويژگي هاي شعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه
تاريخ ادبيات 3
-برخي از اين آثار عبارتند از:خلد برين:وحشي بافقي،مجمع الابكار:
عرفي شيرازي و.....
7-ساقي نامه
رواج ايجاد ساقي نامه در بحر متقارب يا هزج در موضوع هاي
ناپايداري دنيا،بيهودگي جهان و هستي آن،پناه بردن به مستي و
بي خبري و..... با مدح ائمه و پادشاهان و بزرگان در پايان آن.
8- ستايش،مرثيه و ديگر اشعار مذهبي
-رواج اشعار مديحه آميز درستايش نبي اكرم(ص) و ائمه اطهار(ع).
-توجه شعرا به اين گونه اشعار به عنوان زكات قريحه و طبع خود.
-از آن جمله اند:حرز النجات:سليمي توني و.....
و معروفترين آن:دوازده بند:محتشم كاشاني.
مكتب وقوع
ظهور مكتبي تازه به عنوان برزخ ميان شعر عصر تيموري و
سبك معروف هندي (در بيان حالات عشق و عاشقي از روي
واقع:ماجراهاي ميان عاشق و معشوق،با زباني قابل فهم و
عاري از پيرا يه هاي ادبي).
گفتار چهارم
شاعران معروف عهد صفوي
اهلي
-معاصر شاه اسماعيل و شاه تهماسب صفوي.
-سراينده مثنوي سحر حلال به نام شاه اسماعيل.
-صاحب سه قصيده مصنوع به اقتفاي سلمان ساوجي.
مثنوي هاي اهلي
-شمع و پروانه در بحر هزج در مسائل عرفاني.
-سحر حلال به نام شاه اسماعيل(در موضوع عشق جم به دختر
پسر عموي خود گل).
-اشعار ديگر او:رساله نغز،فوايد الفوايد،ساقي نامه و......
وحشي بافقي
-يكي از شاعران بزرگ و نام آور ايران در قرن دهم هجري.
-همراه بودن هميشگي شعرا و مفاهيم عاشقانه و به سبك مكتب
وقوع.
-تتبع وحشي از بابا فغاني و با شيوه اي سهل و ممتنع.
آثار وحشي
-مثنوي خلد برين:به تقليد از مخزن الاسرار.
-ناظر و منظور:داستاني عاشقانه و بر وزن خسرو وشيرين.
-فرهاد و شيرين:بهترين مثنوي وحشي كه ناتمام مانده است.
ويژگي هاي اشعار وحشي
-سادگي،رواني و بي پيرايگي.
-پرهيز از به كاربردن لغات عربي.
-تاثير و حضور عواطف تند و افراطي در شعر وحشي.
كليات محتشم كاشاني
-صبائيه:اشعار دوران كودكي.
-شبابيه:شعر هاي دوران جواني.
-شيبيه:اشعار دوران پيري.
-ماده تاريخ ها.
-معميات.
-جلاليه.
-نقل عشاق.
محتشم
-شهرت قصايد محتشم به جامع اللطائف.
-تتبع محتشم از متقدمان در نظم و نثر.
-برخورداري دوازده بند او در سوگ حضرت سيد الشهدا(ع).
از زباني ساده،صميمي و صريح.
شيخ بهايي
از علما و شعراي معروف سده دهم و يازدهم.
تاليفات:جامع عباسي به فارسي در فقه.
خلاصه الحساب،كشكول مجموعه اي در مطالب گوناگون،تشريح
افلاك در هيئت.
آثار شيخ بهايي
-فوائد الصمديه در نحو.
-مفتاح الفلاح،حبل المتين في احكام احكام الدين.
-منظومه هاي نان و حلوا،سوانح الحجاز،شير وشكر،نان و پنير
و......
ويژگي هاي شعر بهايي
-رواني و سادگي بيان.
-وجود چاشني عرفان در شعر او.
-به كارگيري اصطلاحات عرفا و متصوفه در اشعار خود.
-انتقاد از ريا و تزوير در اشعار طنز آلود و نيشدار.
كليم كاشاني
-ملقب به خلاق المعاني دوم.
-توجه ويژه كليم به صائب.
-مهارت در سرودن انواع شعر به زباني ساده و گاه دور از
انسجام.
-وجود حال و هواي غزل و تغزل در قصايد او.
شعر كليم
-جلوه گري هنر اصلي كليم در غزل.
-توجه شاعر به موضوعات سختي و رنج سفر،سردي و گرمي
هوا و....در تشبيب قصايد.
-امتياز كليم در مضمون آفريني،خيال بندي و تمثيل.
ويژگي هاي شعر كليم
1-معني آفريني و خيال بافي:
حديث بحر فراموش شد كه دور از تو
زبس گريسته ام آب برد دريا را
(وجود بارز تخيل و مضمون آفريني در بيت)
2-تمثيل
مرا مسوز كه نازت به كبريا افتد
(چوخس تمام شود شعله هم زپا افتد)
در محفلي كه تازه درآيي گرفته باش
(اول به باغ غنچه گره بر جبين زند)
3-تخيل
برخورداري اكثر اشعار او از تخيل:
ما زآغاز و زانجام جهان بي خبريم
اول و آخر اين كهنه كتاب افتاده است
4-استعمال زبان محاوره
بد نامي حيات دو روزي نبود بيش
آن هم كليم با تو بگويم چه سان گذشت
يك روز صرف بستن دل شد به آن و اين
روز دگر به كندن دل زين و آن گذشت
صائب تبريزي1
-بزرگ ترين شاعر قرن يازدهم هجري.
-تقسيم بندي موضوعي ديوان صائب:مرآت الجمال:وصف اندام
معشوق،آرايش نگار:مربوط به آيينه و شانه،ميخانه:راجع به مي
و ميخانه،واجب الحفظ:نخبه مطالع غزلها.
صائب2
-توجه و استقبال صائب از مولوي،حافظ،سعدي و....
-شباهت شعر صائب از نظر توصيف جزئيات احوال و تجسم
حقايق حيات به نثر اروپايي.
-مايه گرفتن شعر صائب از فرهنگ مردم.
ويژگي هاي شعر صائب
1-تمثيل
غلبه بارز تمثيل در شعر صائب:
عيب پاكان زود بر مردم هويدا مي شود
در ميان شير خالص موي رسوا مي شود
2-نازكي انديشه
صائب رنج و كوشش شاعر را جهت رسيدن به معاني نازك
ضروري مي داند:
تا به مغز سخن افتاده مراره صائب
پوست بر پيكر من تنگتر از پسته شده است
3-جوينده زيبايي درغرابت
صائب علي رغم باور عام كه غرابت رامخل فصاحت مي دانند،
وجود آن در شعر را موجب زيبايي بيان مي داند:
دل خراب مرا جور آسمان كم بود
كه چشم شوخ تو ظالم هم آسمان گون شد
(غرابت رنگ آبي چشمان يار)
4- كاربرد صور پوياي خيال
موجيم كه آسودگي ما عدم ماست
ما زنده از آنيم كه آرام نگيريم
بيهوده دست بر دل ما مي نهد طبيب
با شور بحر پنجه مرجان چه مي كند
5-تشخيص:
زبي تابي چنان سر رشته تدبير گم كردم
كه از سيماب مي گيرم سراغ آرميدن را
6-كاربرد غزل در هر زمينه:
وصف طبيعت،عشقبازي،پند و اندرز و......
7- همه جانبگي
صائب در هر زمينه اي مثل ها و ابياتي متعدد دارد:
ظالم به ظلم خويش گرفتار مي شود
از پيچ و تاب نيست رهايي كند را
8-شاعر تك بيت ها
در هر غزل صائب ابياتي برجسته وجود دارد كه بر زبان اهل
ادب جاري است:
در خشكسال آب گهر كم نمي شود
بخل فلك به اهل قناعت چه مي كند؟
بيدل دهلوي1
دلايل اعتقاد پارسي شناسان هند به بيدل:
اول آن كه آنها او را صاحب كمالات معنوي مي دانند،دوم آن كه
او را بعد از امير خسرو و جامي بزرگ ترين شاعر تلقي مي كنند
كه در عرفان مقامي والا دارد.
بيدل 2
-به اوج رسيدن سبك هندي در شعر بيدل(تلقي شعر بيدل به
عنوان نمونه تمام عيار اسلوب هندي در ميان شعرا).
-سعي بيدل در دور كردن خواننده ازميدان اصلي تداعي ها
و خيال هاي رايج و ايجاد شگفتي در او.
آثار بيدل
آثار منثور:مراسلات،چهار عنصر،نكات.
آثار منظوم:مثنوي ها:عرفات،طلسم حيرت،طور معرفت،محيط
اعظم،تنبيه المهوسين،قصايد ترجيع بند ها و.......
ويژگي هاي شعر بيدل
1-تركيب هاي خاص:
فرصت كمين:
آن قدر فرصت كمين قطع الفتها نه ايم....
حيرت آهنگ:
حيرت آهنگم كه ميفهمد زبان راز من......
2-انتخاب اوزان عروضي:
طبع آزمايي بيدل در اوزان خاص عروضي:بحر كامل مثمن،
رجز مثمن مطوي و.....
3-كاربرد رديف هاي مشكل:
گرم نويد كيست سروش شكست رنگ
كز خويش رفته ايم به دوش شكست رنگ
4-حس آميزي
-بيان و تعبير مطالب به گونه اي كه موجب آميخته شدن دو حس
به يكديگر مي شود.
-شمع روشن مي توان كرد از صداي عندليب.
(آميختن دو حس ديدار و شنيدار)
5-تصاوير متناقض
غير عرياني لباسي نيست تا پوشد كسي
از خجالت چون صدا در خويش پنهانيم ما
(عرياني و پوشيدن)
6-مصراع دوم به عنوان كليد مفهوم بيت:
ما و تو خراب اعتقاديم بت كار به كفر و دين ندارد
گفتار هشتم
افشاريه و زنديه
ميرزا مهدي خان استر آبادي
متولد استر آباد و متخلص به كوكب و مولف دو كتاب دره
نادري (مغلق ترين كتاب نثر فارسي) ، تاريخ جهانگشاي
نادري(مفصل تر و ساده تر و روشن تر از دره) سنگلاخ
كتاب ديگر او در لغت تركي و فارسي.
ويژگي هاي نثر ميرزا مهدي خان
-حذف افعال بدون قرينه.
-آوردن (آن)به عنوان ضمير ذي روح.
-مطابقت صفت و موصوف در تذكير و تانيث.
-آوردن وجه وصفي افعال.
آثار لطفعلي آذر بيگدلي
-مثنويي به نام يوسف و زليخا.
-تذكره اي به نام آتشكده در احوال 842 تن با نمونه اشعار آنها
با استفاده از تذكره هاي دولت شاه سمرقندي،هفت اقليم و.....
مشتاق اصفهاني
-باور شعراي معاصر مشتاق به استادي او.
-پرهيز مشتاق از مديحه سرايي و انحصار مدايح به مناقب نبي
اكرم(ص)و......
-قرار گرفتن او در جايگاه پيشروان نهضت بازگشت و كوشش
در حذف سبك هندي.
گفتار اول
اوضاع اجتماعي و ادبي ايران در دوره قاجاريه
اصلاحات فرهنگي و آموزشي امير كبير1
-حذف القاب و تعارفات بي معني.
-اعزام محصل به خارج.
-استخدام معلمان و استادان خارجي.
-انتشار روزنامه و كتاب.
اصلاحات...2
-تاسيس مدرسه دارالفنون.
-رواج زبان هاي خارجي.
-داير كردن فنون نظامي و طب.
نهضت بازگشت ادبي در اين دوره1
-آغاز نهضت بازگشت ادبي در اواخر عهد زنديه.
-ستايش و مدح شاهان قاجار به شيوه عصر غزنوي و سلجوقي.
-شباهت اوزان قصايد و نوع مضمون تغزل ها به آثار گويندگان
غزنوي و سلجوقي.
نهضت بازگشت ادبي....2
-پيروي فروغي و نشاط در غزل از سعدي.
-قرار گرفتن قصيده سرايي به عنوان فن عمده شعر در دوره
قاجار(به دليل رونق شعر درباري).
-توجه به شاهنامه و مثنوي سرايي در عهد قاجار (شاهنشاه
نامه صبا).
نهضت بازگشت...3
-دور شدن نثر فارسي از سستي و ضعف رايج دوره صفوي
در اوايل اين دوره.
-رهايي نثر از كاربرد لغات مشكل عربي،سجع ها و استعاره
هايي پيچيده.
-مطرح شدن مفتون و نشاط به عنوان نمايندگان نثر اين دوره.
نظر مخالفان درباره نهضت بازگشت
-عدم برخورداري اين سبك از جايگاهي رفيع به دليل وجود
مديحه هاي مكرر و اشعار بي محتوا و تقليدي.
-تكرار تم ها و درون مايه هاي دوران قبل در شعر اين دوره.
-عدم انعكاس تحولات اجتماعي در شعر.
نظر موافقان نهضت بازگشت
-ارزش و اهميت نهضت در متوقف ساختن سير انحطاط شعر
دوره صفوي.
-زمينه سازي ارزشمند نهضت جهت تجديد حيات ادبي.
-پيشگيري نهضت بازگشت از در غلتيدن شعر به دامن شعر
در حال انحطاط اروپا.
گفتار دوم
شاعران معروف اوايل دوره قاجار
آثار صباي كاشاني1
-شاهنشاه نامه:داستاني حماسي به شيوه شاهنامه در ستايش و ذكر
وقايع پادشاهي فتحعلي شاه و مآثر آغا محمدخان و فتوحات عباس
ميرزا.
-ديوان:در قالب قصيده و غزل.
آثار صبا2
-خداوند نامه:در بيان معجزات نبي اكرم(ص)و دلاوري هاي
حضرت علي(ع).
-عبرت نامه:در مدح فتحعلي شاه.
-گلشن صبا:به تقليد تحفة العراقين و بوستان.
آثار نشاط
-ديباچه ها،خطبه ها،وقف نامه ها و.....
-مديحه ها،قباله ها،قصايد و.....
-نامه ها و فرمان هاي فتحعلي شاه.
-قطعات ادبي و حكايات اخلاقي.
سبك نشاط
-نثر نشاط حد فاصل نثر وصاف و سعدي است.
-انشاي او در ترسل ها نسبت به قرون سابق ساده تر و نسبت به
زمان ما مصنوع است.
-اشعار او علي رغم صنايع شعري و تركيب هاي نامانوس ساده
و روان است.
آثار مجمر اصفهاني
-ديوان شامل:قصايد،قطعات،تركيب بند.
-اشعاري در هزل و هجو.
دانلود پاورپوینت شناخت ويژگي هاي شعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه
تاريخ ادبيات 3
-يك مثنوي به سبك تحفه العراقين.
-قطعات منثور به سبك گلستان.
آثار وصال شيرازي
-مثنوي بزم وصال به پيروي از فردوسي.
-تكميل مثنوي فرهاد و شيرين وحشي.
-ترجمه اطواق الذهب زمخشري.
-صبح وصال به تقليد از گلستان.
سبك وصال
-استادي وصال در فنون شعر.
-حفظ بهترين نمونه هاي شعر كلاسيك در عين تقليد از پيشينيان.
-فقدان مضامين بكر در ديوان او.
-انباشتگي ديوان و از مدح بزرگان.
فروغي بسطامي و سبك او
-تخلص ابتدايي مسكين و تخلص نهايي فروغي.
-قرار گرفتن او درشمار يكي از بهترين غزل سرايان دوره اخير
در پيروي از سعدي.
-فقدان مضامين ابتكاري و وجود سوز و گداز عرفاني درشعراو.
سروش اصفهاني و آثار او
ملقب به خان و شمس الشعرا.
آثار:شمس المناقب در مدح پيامبر(ص) و....
روضة الانوار:ذكر فاجعه كربلا.
زينة المدايح:ديواني در مدح خاندان رسالت.
قاآني شيرازي1
-ملقب به حسان العجم از سوي محمد شاه.
-داراي سبكي خاص مشهور به سبك قاآني.
-امتياز او در رواني وشيريني بيان از معاصران خود.
-معروف به حضور ذهن و رواني طبع.
قاآني 2
-بدعت و نوآوري در تغزل و تشبيب.
-برخورداري از زباني غني وشيوا و تسلط كامل او بر الفاظ.
-اقتدار و هنر فراوان در ساختن مسمط.
-كمبود معاني و مضامين فلسفي و عرفاني در شعر او.
يغماي جندقي
-متخلص به مجنون و يغما.
-روشنفكري و بينش روشن او به روزگار خود.
-شهرت او به عنوان پيشاهنگ طنزهاي سياسي ادوار بعد.
-تحرير بسياري از نامه ها به پارسي سره.
آثار يغما
-غزليات معمولي به سبك و شيوه قدما.
-هزليات جالب ترين بخش اشعار او:سرداريه،قصابيه،احمدا،
خلاصة الافتضاح.
-اشعر ياس آلود،مراثي.
محمود خان صبا
-مقلد عنصري،فرخي و منوچهري در قصيده.
-اشتمال اكثر قصايد او بر مدح.
-رواني و دل پذيري بيان.
-اشتمال برخي از آثار او بر فوايد تاريخي.
فتح...خان شيباني
-يكي از سخنوران فصيح و بليغ قرن سيزدهم.
-وجود شكوه و گلايه از اوضاع نابسامان كشور در شعر او.
-تاثير پذيري مستقيم آثار او از ارتباط با اروپا.
گفتار سوم
نثر نويسان معروف دوره اول قاجاريه
آثار قائم مقام
-ديوان:مشتمل بر سه هزار بيت.
-مثتوي جلاير نامه بر سبيل مزاح درباره غلام خود جلاير.
-منشآت،حاوي چند رساله و نامه هاي دوستانه.
سبك نثر قائم مقام 1
-بيان شيرين و الفاظ دلپذير و خوش آهنگ.
-كوتاهي جمله ها.
-اجتناب از قرينه سازي و تكرار.
-حذف زوايد القاب و عبارات خسته كننده.
سبك قائم مقام2
-امساك از استشهاد به آيات و احاديث.
-صراحت لهجه.
-آوردن لغات و اصطلاحات جديد و عاميانه.
-ايجاز و جامعيت كلام.
فاضل خان گروسي
-متخلص به راوي و يكي از نويسندگان فصيح دوره.
-علاقه مند به سجع و عبارات طولاني.
-صاحب تذكره انجمن خاقان در ذكر احوال شاعران دوره
فتحعلي شاه.
آثار حاجي فرهاد ميرزا
-هداية السبيل:سفرنامه حج.
-زنبيل(مانند كشكول شيخ بهايي).
-جام جم در جغرافيا.
-فلك السعاده در هيئت و......
سبك و آثار امير نظام گروسي
-منشآت،چاپ كليله و دمنه.
-مهارت در ساده نويسي.
-خالي بودن كلام او از ركاكت و پيچيدگي.
-برخورداري كلام او از صفت سهل و ممتنع.
آثار محمد حسن خان اعتماد السلطنه1
-مرآت البلدان ناصري:در جغرافيا و تاريخ شهرهاي ايران.
-تاريخ منتظم ناصري:تاريخ عمومي بزرگي در سه جلد.
-خيرات حسان:در شرح احوال زنان معروف اسلام.
-المآثرو الآثار:شرح وقايع حكومت ناصر الدين شاه وعلما و
رجال دوره.
آثار اعتماد السلطنه2
-روزنامه خاطرات:خاطرات 15 ساله اواخر عمر او.
-خوابنامه يا خواب خلسه:در انتقاد از وضع دربار و وزرا.
-بقال بازي در حضور:نمايشنامه.
-دررالتيجان...:در تاريخ اشكانيان.
گفتار چهارم
تاريخ نويسي،تذكره ها و كتب شرح احوال
تاريخ نويسي
كتب تاريخي پس از صفويه،عموما با انشاي پيچيده و آوردن
لغات نا مانوس و فضل فروشي و خود نمايي توام است و
عموما درباره سرگذشت سلاطين و امر است.
مآثر سلطانيه
از عبدالرزاق بيگ دنبلي خويي متخلص به مفتون در تاريخ
سلطنت فتحعلي شاه،ازلحاظ آگاهي به احوال اوايل قاجاريه
و اقدامات عباس ميرزا مفيد است.
دانلود پاورپوینت شناخت ويژگي هاي شعر و تحول آن در عهد صفوي، افشاريه، زنديه و قاجاريه
تاريخ ادبيات 3
تاريخ نو
نوشته شاهزاده جهانگير ميرزا فرزند عباس ميرزا و نوه فتحعلي
شاه در دنباله كار عبدالرزاق بيگ و در قالب عباراتي فاقد تكلف
بريده و بعضا نادرست،كتاب حاوي اطلاعات مفيد تاريخي است.
ناسخ التواريخ
تاليف محمد تقي فرزند لسان الملك كاشاني وي علاوه بر اين
كتاب تاريخ عالم را از دم تا بعثت نبي(ص) وخلفاي راشدين
و ائمه(حضرت فاطمه،امام حسن،امام حسين(ع))نوشته است.
تاريخ قاجاريه يا تاريخ ناصري
اثر ميرزا محمد تقي سپهر در تاريخ قاجاريه و سلطنت آغا محمد
خان،فتحعلي شاه،محمد شاه،ناصر الدين شاه است و از حيث انشا
مشابه ناسخ التواريخ است.
تاريخ تبريز
تاليف نادر ميرزا،با استفاده از كتب تاريخي معتبر و سفرنامه
هاي اروپاييان و شنيده هاي مولف،با نثري ساده و روان و در
پاره اي موارد مغلق،كتاب حاوي اطلاعاتي مفيد درباره عادات
و آداب مردم تبريز و آثار تاريخي است.
تذكره ها
زينة المدايح:محمد صادق مروزي.
تذكره انجمن خاقان:فاضل خان گروسي.
گلشن محمد،سفينة المحمود،نقل مجالس،تذكره دلگشا،نگارستان
دارا،گنج شايگان و.....
مجمع الفصحا
نوشته رضا قلي خان هدايت جامع ترين و آخرين تذكره هاي
شاعران فارسي زبان.
ديگر آثار او:تذكره رياض العارفين،روضة الصفاي ناصري،
اجمل التواريخ،رياض المحبين،مظاهر الانوار و....
كتب شرح احوال
روضات الجنات...تاليف موسوي خوانساري در ترجمه احوال
تعدادي از دانشمندان و فضلا و شعراي قديم و جديد اسلام.
القصص العلما
تاليف محمد بن سليمان تنكابني در شرح احوال 153 تن از
علماي شيعه از قرن 4 تا سده 13 هجري،تاليف كتاب در
سال 1290 پايان يافته است.
گنج دانش
تذكره كاملي در اسامي بلاد و اماكن ايران و حوادث تاريخي
و رجال مشهور است اين كتاب در آغاز فهرستي از شهرها و
منابع مورد استفاده مولف دارد.
نامه دانشوران
تذكره مفصل و وسيعي در شرح احوال و صفات و آثار رجال
بزرگ و نامي اسلام است كه گروهي از علما و فضلا در تاليف
آن با هم همكاري كرده اند اين كتاب يكي از منابع مهم تحقيق
درباره معاريف اسلام است.
گفتار پنجم
چاپ و چاپخانه
چاپ و چاپخانه1
-اولين چاپخانه عربي و فارسي در ايران در اويل قرن يازدهم
هجري به وسيله كشيشان كرملي در اصفهان داير شد.
-نخستين بار در زمان فتحعلي شاه قاجار و به همت عباس
ميرزا چند تن از ايرانيان با آموزش فن چاپ،دستگاه چاپ
سربي و سنگي را به ايران آوردند.
چاپ و چاپخانه2
-نخستين كتابي كه به حروف عربي در ايران چاپ شده رساله
فتحنامه قائم مقام بود.
-اولين مطبعه براي چاپ كتب فارسي در ايران به وسيله ميرزا
صالح شيرازي در تبريز به كار افتاد.
روزنامه و روزنامه نويسي1
واژه روزنامه در بسياري از كتب قديمي به صورت روزنامجه
آمده است گفته اند كه صاحب بن عباد،روزنامجه داشته و وقايع
ايام را در آن ثبت مي كرده است.
روزنامه و...2
روزنامه به معني كنوني ابتدا كاغذ اخبار ناميده مي شد و
نخستين روزنامه ها را دولت و به صورت اوراق كوچكي
مشتمل بر اخبار و حوادث دولتي منتشر مي كرد
روزنامه و....3
انتشار اولين روزنامه به صورت اعلامنامه اي به مديريت ميرزا
صالح شيرازي بوده كه صفحه اول آن به اخبار ممالك شرقيه و
صفحه دوم آن اخبار ممالك غربيه اختصاص داشته است.
روزنامه وقايع اتفاقيه
-روزنامه اي هفتگي و مشتمل بر چهار تا هشت صفحه(با چاپ
سنگي) حاوي اخبار و مقالات سودمند علمي بوده است.
-شماره نخستين آن به نام روزنامچه اخبار دارالخلافه تهران به
چاپ رسيد(مشتمل بر اخبار دارالخلافه از شكار وسياست و..).
روزنامه دولت عليه ايران
همان روزنامه وقايع اتفاقيه است كه با تغيير نام به مديريت
ميرزا ابوالحسن خان صنيع الملك اداره مي شد،اين روزنامه
اضافه بر اخبار،تصاويري نيز داشته است.
روزنامه علميه دولت عليه ايران
اين روزنامه به مدت هفت سال و به سه زبان فارسي،عربي
عربي و فرانسوي منتشرمي شد مندرجات آن مطالب علمي و
اكتشافات جديد اروپاييان و به قلم محمد حسين فروغي بوده
است.
روزنامه ملت سنيه ايران
نام ديگر روزنامه،ملتي بوده است مقالات آن بدون نام نويسندگان
چاپ مي شد و آرم ملي آن تصوير مسجد شاه بود ظاهرا اعتضاد
السلطنه و پسر قآني نويسنده مقالات بوده اند.
روزنامه دولت ايران
اين روزنامه در حقيقت زبان رسمي دولت بود و به اخبار،صدور
فرامين،احكام عزل و نصب اختصاص داشت اين روزنامه به مدت
پنجاه و هفت سال انتشار يافته است.
دو روزنامه فرانسوي
ميرزا حسين خان سپهسالار جهت معرفي ايران به ملل خارجه
به ياري بارن دو نرمان روزنامه اي را به زبان فرانسوي منتشر
مي كرد اما به دليل دفاع از آزادي توقيف شد روزنامه ديگر
صداي ايران بود(به مدت 3 سال منتشر مي شد).
چند روزنامه ديگر پايتخت
روزنامه علمي:به مديريت صنيع الدوله.
روزنامه دانش:به مديريت مجير الدوله.
ماهنامه شرف و شرافت:به مباشرت محمد حسن خان اعتماد
السلطنه.
تربيت:به مديريت محمد حسين فروغي.
جرايد شهرستانها1
1-روزنامه ملتي:قديمي ترين روزنامه بعد از وقايع اتفاقيه كه در
تبريز و به صورت ماهانه منتشر مي شد.
2-الحديد:اين روزنامه در تبريز با عنوان هاي متفاوت مجاهد،
ايران نو وعدالت انتشار يافته است.
جرايد شهرستانها 2
-روزنامه هفتگي ادب درتبريز به وسيله اديب الممالك فراهاني
چاپ مي شد كه مقالات علمي داشت و به تصاويرعلما مزين
بود.
-گنجينه فنون:نخستين مجله ايراني است كه در تبريز توسط
آزادي خواهان منتشر مي شد.
روزنامه هاي فارسي خارج از ايران
اختر:
اولين روزنامه به سبك جديد كه در استانبول به مديريت آقا محمد
طاهر تبريزي انتشار مي يافت.به علت شهرت مقالات روشنفكران
در اين روزنامه و گرايش مردم به آن،علاقه مندان به آن را اختري
مذهب مي گفتند.
قانون
اين روزنامه در لندن به وسيله ميرزا ملكم خان ناظم الدوله با
مطالبي ساده و مورد علاقه مردم انتشار مي يافت اين روزنامه
در انقلاب فكري و نهضت سياسي و اجتماعي ايران تا
